Een meerkernige stad met veel groen
Het structuurplan van Almere was in sterke mate gebaseerd op de ideeën voor tuinsteden: een meerkernige stad met stedelijke kernen van wisselende grootte, verbonden door een zorgvuldige groenstructuur.
De stedenbouwkundige opzet van de stad als geheel en de eerste woningprojecten in Almere Haven en Almere Stad zijn typerend voor de zeventiger jaren, zoals de uitbreidingen in de westelijke tuinsteden in Amsterdam kenmerkend zijn voor de bouw van de zestiger jaren. Het eerste deel van de Werven, Schoolwerf, Rozenwerf en Wittewerf, omvat 414 woningen, allemaal laagbouw en variërend van 2 tot 6-kamerwoningen. Het ontwerp van architect Joop van Stigt wordt gekenmerkt door een streven naar variatie en een glijdende verbinding tussen binnen en buiten. De menselijke maat was het uitgangspunt. De woningen, met een traveemaat van vijf meter zeventig, waren in groepen van twintig tot vijfentwintig eenheden gesitueerd rondom een pleintje met één ingang voor auto’s. De verbinding tussen de woningen en de buitenruimte realiseerde de architect door de schuurtjes met blauwe daken aan de voorzijde te plaatsen, doorgangen onder hoekwoningen naar andere pleintjes te maken en fietspaden schuin over de binnenpleinen te laten lopen.
De uit die tijd daterende slogan “Wonen is een daad” had betrekking het idee dat architectuur en stedenbouw een belangrijke rol spelen bij het verbeteren van de leefomstandigheden. Wonen is niet alleen een basisbehoefte, maar een actieve, maatschappelijke daad, die invloed heeft op de kwaliteit van het leven van allen.
Wonen is een recht
Iedereen heeft recht op een betaalbare en gezonde woning, vinden we nu in Nederland. Die overtuiging is langzaam gegroeid. Aan het begin van de twintigste eeuw bedacht men, vanwege schrijnende toestanden: de volkswoningbouw. Dat betekent met subsidie van het Rijk betaalbare huizen bouwen voor mensen met een kleine beurs. Er kwamen corporaties die de taak op zich namen, zodat de situatie kon verbeteren. De woning aan de Schoolwerf hoort bij die volkswoningbouw. Een huurwoning in de sociale sector, bedoeld voor mensen die (nog) niet kunnen kopen of zelf bouwen. Eigenaar is Woningcorporatie de Alliantie; die sinds de oprichting is uitgegroeid tot een grote organisatie en actief is in en rondom Almere met telkens nieuwe projecten.
De grondleggers van Almere
Belangrijk personen voor Almere: de peetouders van Almere. Zij stonden aan de wieg van de jongste stad van Nederland. Jan Frans de Hartog was de baas van het stedenbouwkundig team/Projektburo Almere (de instantie die Almere ‘verzonnen’ heeft). Hij kwam eind 1976 naar de polder om aan Almere Haven te werken. Stedenbouwkundige Brans Stassen oud medewerker van het Projektburo Almere. Jan de Vletter, werkte destijds bij Projektburo Almere en was directeur van woningcorporatie Groene Stad (nu De Alliantie, die ons een jaar lang de woning ter beschikking stelt voor Huis van Haven). Hans Laumanns, werkte vanaf 1972 als landschapsarchitect bij Projektburo Almere. Hij introduceerde de groene wiggen, waarmee de natuur de stad in werd gehaald. In 1976 was hij supervisor ontwikkeling stadsdeel Haven.
Bekijk hier de lijst van peetouders.
Tip: Neem ook eens een kijkje bij de tentoonstelling ‘De eerste sleutels van Almere: van Bivak tot Schoolwerf 1975-1976’ in Stadsarchief Almere, van 1 december 2025 t/m 30 april 2026. Inclusief een 1:1 replica van ‘Het kleinste Museum van Almere’.
Februari 2026 staat volledig in het teken van het thema Duurzame stedenbouw ‘we love the 70’s’ met tal van activiteiten.
[weefgetouw]
[weefeinde]